Amfetamina
AMFETAMINA

Opis
Zastosowanie w medycynie
Działanie fizjologiczne
Odczucia subiektywne
Postacie i sposoby przyjmowania
Właściwości uzależniające
Zewnętrzne oznaki używania
Szczególne zagrożenia

Powrót do strony głównej

Opis

Amfetaminy to cała grupa środków psychostymulujących pochodnych fenylopropylanu. Środki te, w odróżnieniu od kokainy powodują długotrwałe pobudzenie. W ciągu ostatnich stu lat były one wykorzystywane w różnorodny sposób: od zastosowań leczniczych w medycynie, poprzez stosowanie ich jako środki odchudzające przez osoby otyłe; były również powszechne wśród sportowców jako tzw. koks (doping) w sporcie; obecnie pozostają przede wszystkim środkami odurzającymi, stosowanymi przez narkomanów.

Metamfetamina względem chemicznym jest podobna do amfetaminy; różni się od niej tylko obecnością grupy N-metylowej. Jej pobudzające działanie na ośrodkowy układ nerwowy jest słabsze niż amfetaminy, a efekty euforyzujące są podobne do kokainy, ale utrzymują się dłużej.

Powrót do spisu treści


Zastosowanie w medycynie

Amfetamina od 1927 r. pod nazwą benzedryny stosowana była w medycynie do leczenia astmy oskrzelowej (rozszerza oskrzela) oraz napadowej senności (tzw. narkolepsji; amfetamina zmniejsza bowiem zapotrzebowanie na sen). Od wielu lat jej zastosowanie w lecznictwie radykalnie ograniczono. W Polsce została wykreślona z lekospisu. Tylko w nielicznych krajach nadal jest stosowana w leczeniu zespołów hiperkinetycznych u dzieci i napadowej senności. Inne odkryte i wykorzystane właściwości działania amfetaminy - to działanie zmniejszające łaknienie.

Powrót do spisu treści


Działanie fizjologiczne
  • silne pobudzenie psychomotoryczne
  • brak łaknienia
  • rozszerzenie źrenic
  • przyspieszona akcja serca i szybki oddech
  • podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu
  • jadłowstręt
  • suchość w ustach
  • uszkodzenia szkliwa zębów (siarczan amfetaminy może zamieniać obecny w szkliwie zębów fosforan wapnia w siarczan wapnia, który jest lepiej rozpuszczalny w wodzie - powstałych w ten sposób mikroubytków nie zauważa większość dentystów)
Długość działania

W zależności od spożytej dawki pobudzenie trwa 2-3 godziny, a nawet dłużej.

Powrót do spisu treści


Odczucia subiektywne

Amfetamiana i metamfetamina mimo iż różnią się nieco strukturą chemiczną - dają podobny efekt, nie różniący się wieloma szczegółami. Jest to ogromny przypływ energii i bardzo wyraźne podwyższenie nastroju aż do euforii. Osoby, będące pod wpływem tych środków przeżywają wykazują wzmożoną aktywność, której towarzyszy bezsenność. Osoby takie wydają się bardziej przedsiębiorcze z równoczesnym brakiem krytycyzmu własnego postępowania.

Pozornie "pozytywne" efekty działania

  • zwiększenie wydolności psychomotorycznej
  • polepszona koncentracja i możliwość maksymalnego skupienia uwagi
    (np. w czasie nauki)
  • przypływ energii i gotowości do działania
  • poczucie pewności i intensywne (subiektywne) poczucie mocy,
  • euforia
  • odsunięcie poczucia lęku
Negatywne efekty działania
  • drażliwość i agresywność
  • formikacje (wrażenie obecności insektów na skórze)
  • przymglona świadomość

Powrót do spisu treści


Formy występowania i sposoby przyjmowania

Amfetamina i metamfetamina przyjmowane są drogą pokarmową, dożylnie, palone, wdychane przez nos. Zależnie od drogi przyjęcia ich działanie wykazuje pewne różnice. Na przykład przy podaniu dożylnym lub paleniu w ciągu 5-15 sekund występuje tzw. kop czyli krótkotrwały okres niezwykle intensywnej euforii. Podanie doustne i donosowe wywołuje euforię o słabszym nasileniu, tzw. high (haj). Trwa ona 3-5 minut po przyjęciu przez śluzówki nosa, a ok. 20 minut po przyjęciu doustnym.

Zarówno amfetamina jak i metamfetamina występuje w sprzedaży "ulicznej" w postaci bezwonnego proszku o gorzko-cierpkim smaku, w kolorze od białego do ceglastego (w zależności od zanieczyszczeń oraz użytych w produkcji składników).Czysty chlorowodorek metamfetaminy nadający się do palenia (podobnie jak "crack"), występuje w postaci przezroczystych kryształów.

W nielegalnej sprzedaży znajduje się również nieoczyszczona metamfetamina, produkowana nielegalnie w prymitywnych laboratoriach i jest to białożółty proszek o zapachu jaj.

Powrót do spisu treści


Właściwości uzależniające

Uzależnienie psychiczne

Zależność psychiczna jest podobna do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny i euforyczny przebieg działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez przykre dolegliwości związane z jego odstawieniem (złe samopoczucie, spowolnienie psychiczne, uczucie zmęczenia i apatii), które obserwuje się już po 12 godzinach od ostatniego zażycia amfetaminy.

Uzależnienie fizyczne

Symptomy zależności fizycznej są znikome lub wcale nie występują. Jedynie przedłużony czas snu po tzw. ciągu amfetaminowym, nawet do kilku dni, jest przez niektórych specjalistów klasyfikowany jako objaw uzależnienia fizycznego. Do najczęściej pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia, zmęczenia i apatii, wewnętrzny niepokój, senność, bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie i myśli samobójcze (!). Objawy te rozwijają się dość wolno, gdyż metabolizm i wydalanie amfetaminy z ustroju przebiega powoli.

Powrót do spisu treści


Zewnętrzne oznaki używania amfetamin
  • nerwowość, drażliwość
  • rozszerzone źrenice, w nikłym stopniu reagujące na światło
  • kłopoty ze snem
  • wahania nastroju od euforii do depresji
  • nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony strach
  • znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)

Na co należy zwrócić uwagę

  • tabletki, kapsułki,
  • małe opakowania plastikowe zawierające biały proszek lub kryształy
  • igły, strzykawki
Nazwy slangowe
  • amfa, proszek, spid, proch, feta, setka, witamina A

Powrót do spisu treści


Szczególne zagrożenia i niebezpieczeństwa
  • Anhedonia - utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczających.
  • Psychoza amfetaminowa o charakterze majaczeniowo-urojeniowym (omamy słuchowe i urojenia prześladowcze) - długotrwałe stosowanie amfetaminy i metamfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.
  • Wywołana przez narkotyk głęboka i ostra depresja może prowadzić do myśli i prób samobójczych nawet przez długi czas od momentu zaprzestania jego przyjmowania.
  • Zmniejszenie potencji z równoczesnym wzrostem pożądania. Przy dużym pobudzaniu seksualnym ejakulacja i orgazm są trudne i niemożliwe do osiągnięcia.
  • Silne pobudzenie oraz zanik samokontroli prowadzi często do niespodziewanych, bardzo gwałtownych zachowań.
  • Skrajne wyczerpanie spowodowane długim okresem intensywnego przyjmowania narkotyku. Z reguły już po kilkudniowym "ciągu" osoba używająca amfetaminy zapada w przedłużony, niespokojny sen trwający nawet do 48 godzin.
  • Przedawkowanie przejawia się w postaci tachykardii, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienia tętniczego i zagrażającej życiu zapaści sercowo-naczyniowej. W wyniku przedawkowania narkotyku może nastąpić nieodwracalne uszkodzenie drobnych naczyń mózgowych prowadzące do udarów mózgu.

Strona opracowana w oparciu o materiały udostępnione dzięki uprzejmości
Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie oraz Polskiej Sieci Redukcji Szkód.

Powrót do strony głównej


(c) Narkotyki i TY