Przypadek 41

PRACOWNICY (NIEBEZPIECZNE SUBSTANCJE W MIEJSCU PRACY)

Grupa pracowników wydziału w fabryce styka się z substancjami, które uznane są za rakotwórcze. Lekarz zakładowy twierdzi, że substancje te są bezpieczne. Lekarz prywatny, zaproszony jako ekspert, ma inne zdanie.

Powrót do strony głównej

1. Prawo międzynarodowe

   Żadnej odpowiedzi na pytanie o konflikt między lekarzami zakładowym i prywatnym nie ma. Można jednak posłużyć się konwencją nr 139 (z 10 czerwca 1976 r.) Międzynarodowej Organizacji Pracy na temat profilaktyki i kontroli w związku z ryzykiem zawodowym wywołanym przez substancje rakotwórcze.

2. Etyka

   Stosownie do unormowań Kodeksu etycznego (WHO, 1949) i Deklaracji Stałego Komitetu Lekarzy ECE na temat medycyny pracy lekarz musi postawić diagnozę zawsze w sposób absolutnie niezależny i w interesie chorego, a nie ze względu na interesy finansowe.

3. Moralność religijna

a) Katolicka. Według doktryny Kościoła katolickiego (Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens, n. 19) pracownicy mają prawo do środowiska pracy i procesów produkcji nieszkodliwych dla ich zdrowia fizycznego. W konsekwencji konieczne jest, aby lekarz zakładowy starał się wszystkimi środkami zmienić sytuację, w której istnieje ryzyko zachorowania na raka. Konieczne jest także, aby różnicę zdań między lekarzem zakładowym a lekarzem prywatnym rozstrzygnęła komisja złożona z lekarzy z zewnątrz, ponieważ często lekarz zakładowy ma polecenie dbać nie tylko o zdrowie pracowników, ale też o dobre funkcjonowanie fabryki.
b) Protestancka. Jest to problem nie tyle etyczny, ile techniczny. Kto ma, z technicznego punktu widzenia, rację? Brakuje tu informacji i konfrontacji różnych poglądów. I jeśli, w rezultacie dochodzenia, pozostaną jakieś wątpliwości, należy powstrzymać się od potencjalnie szkodliwych działań.
c) Żydowska. W judaizmie szacunek dla życia ludzkiego nie tylko jest głoszony, ale także głęboko zakorzeniony w codziennym życiu. Człowiek uwalnia się od wypełniania przepisów religijnych, gdy zachodzi niebezpieczeństwo dla jego życia, ponieważ prawo boskie dąży przede wszystkim do ochrony człowieka, jego życia. "Tak wielki jest szacunek dla istnienia, że odrzuca on zakazy zawarte w Torze" - głosi Talmud.
d) Muzułmańska. Gdy nie ma zgodności opinii między lekarzem zakładowym a lekarzem prywatnym, należy przeprowadzić niezależną ekspertyzę kontrolną. Kryteria oceny rakotwórczości substancji nie są proste do zdefiniowania. W każdym przypadku szacunek dla osoby ludzkiej jest podstawową i nienaruszalną zasadą, mającą odbicie czy to w Koranie, czy też w wielu hadisach.
e) Buddyjska. Zdanie podobne do zdania innych religii.

Powrót do strony głównej

Opracowano na podstawie "Medycyna a prawa człowieka"
- książki wydanej w porozumieniu z Europejskim Sekretariatem ds. Wydawnictw Naukowych (SEPS)
- inicjatorem jej przekładu na język polski - przy współudziale Rady Europy.
Przełożyła Iwona Kaczyńska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.
Opublikowano w Internecie za zgodą wydawcy.

Oprac.: lek. Jarosław Kosiaty, e-mail: jkosiaty@esculap.pl
Adres serwisu: etyka.doktorzy.pl